Lewis Carroll kimdir hayatı ve eserleri Alice harikalar ülkesinde

Protestan papazı, matematik öğ­retmeni, çok ağır konulu bilimsel eserlerin yazarı, Oxford’daki bir ko­lejin yöneticisi olan Lewis Carroll, insanların arasına karışmayı sevme­yen, kendini yalnız çocukların arasın­dayken mutlu hisseden çekingen bir insandı. Alis Harikalar Ülkesinde adlı en ünlü eserini, sekiz yaşlarındaki üç küçük kızı kayıkla gezdirirken tasarladı ve 1865’te yayımlanan kitabı­nı bu küçük kızlardan birine, Alice Liddell’e armağan etti.

Alis Harikalar Ülkesinde

Beyaz bir tavşanın aceleciliğinden şaşkına dönen Alis adlı küçük bir kız, tavşanın ardına düşüp bir yeraltı ge­çidine, oradan da geçidin ucundaki bir kuyuya dalar. Kuyuda, uzun sü­ren bir düşüşten sonra, garip kişi­lerle dolu, akıldışı bir *masal dünya­sında bulur kendini: sigara içen ve akıl yürüten bir ipekböceği, tencere ve tabaklara istediği gibi vals yaptı­ran bir ahçı kadın, ağlayıp bağıran ve sonradan küçük bir domuz haline gelen bir bebek. Tuhaf ve gülünç olaylar birbirini izler: delilerle çay partisi, öfkeli bir kupa kızıyla kroket oyunu, Fantezi adlı bir kaplum­bağayla bir akbabanın yaptığı kad­ril dansı, hangi davaya bakıldığını tam olarak kimsenin bilmediği bir mahkeme oturumu v.b. Hikâyenin, önceden hiç tahmin edilemeyen ve çok akla yatkın olan sonunu burada açıklamayalım.

İngiltere’de büyük-küçük herkesin bildiği bu masalı yetişkinlerin çoğu saçma ve anlaşılmaz olmakla suçlar­ken, gençlerin hemen hepsi hoş ve ince alayları, değişik havası nedeniy­le çok beğenir.

Bu eserin kazandığı olağanüstü ba­şarının bir başka nedeni de Alis’in durmadan, bir büyüyüp bir küçülmesidir; boyunun birden uzayıp bir­den kısalması karşısında Alis’in duy­duğu endişe, çocuğun büyükler ara­sında kendini küçük, daha küçükler arasında da günden güne büyük ola­rak görmesi olayına dayanır. Daha bir dikkatle okunursa, hikâyede, okul hayatı, herkesin öğrenme ve bir metni açıklama tarzı üstüne çok tatlı şakalar da bulunduğu görülür.

Alis nasıl okumalı?

İngilizceye özgü kelime oyunlarıyla dolu olan bu küçük ve ünlü kitabın tadına varmak için en iyi yol, İngi­lizce öğrenip kitabı aslından oku­maktır. Üstelik kolay anlaşılır bir dil­le yazıldığı ve çok eğlenceli olduğu için, kitabı okurken de insan İngilizcesini ilerletebilir!

Alis’in öyküsünü beğenenler, yaza­rın bu hikâyenin devamı olarak ya­yımladığı iki kitabı da seveceklerdir: Ayna Arasından (1872) ve Alis’in Oda­sı (1890). Lewis Carroll ayrıca, sekiz olay üstüne sayıklamalar ya da buna­lımlar olarak tanıtılan fantastik bir şiir (Snark Avı, 1876) ve bir roman (Sylvie ile Bruno, 1889) yazdı.